Hành uẩn là cái tánh thiện ác của tâm mình.

Thọ bản thân nó không phải là thiện ác. Thọ là cảm giác, không phải là thiện ác. Tưởng, bản thân nó cũng không phải là thiện ác.

Nhưng mà cái ông thứ tư mới ghê, ông Hành uẩn, tức là khía cạnh thiện ác. Là sao? Tức là mỗi giây phút trôi qua, sáu căn của chúng ta liên tục và thường trực đối diện với sáu trần, và cái thái độ thiện ác trong mỗi giây phút ấy nó chính là Hành uẩn. Hành uẩn chính là khía cạnh thiện ác của tâm.

Tưởng uẩn nó chỉ là cái khía cạnh ý niệm, kinh nghiệm, kiến thức và hồi ức thôi. Thọ uẩn nó chỉ là khía cạnh cảm giác, cảm xúc của thân tâm. Nhưng mà riêng cái ông Hành uẩn này là có lúc thì mình nhìn cái hình ảnh đó mình khỏi lên tâm lành nhưng có lúc mình nhìn cũng cái hình ảnh đó mình khởi lên tâm bất thiện. Cái đó có.

Có lúc mình nhìn cái sân chùa mình muốn quét. Mình nhìn thấy cái lá rụng đầy tự nhiên mình khởi lên cái tâm lành, mình muốn đi quét tước, dọn dẹp cho nó ngăn nắp, chỉnh chu. Nhưng cũng là cái sân đó, mà có một lúc mình nhìn cái sân nó dơ mình bực mình. Hoặc còn xa hơn cái đó nữa, là mình nhìn cái sân dơ, mình nghĩ tới người. Lúc đầu thay vì mình chỉ bực mình cái sân, mình thấy nó dơ mình thấy khó chịu, nhưng mà có lúc mình đi xa hơn, mình nghĩ tới người.

Mình nghĩ đến tại sao chùa đông sao hỏng ai dọn vậy trời? Rồi còn tệ hơn đó nữa bắt đầu là mình nhắm tới những cá nhân là bà Ba, bà Tư, ông Tám, ông Bảy gì đó. Cái trách nhiệm của họ là dọn cái chùa, họ ở chùa mà tại sao để sân dơ như thế này? "Bởi thiệt, trong chùa sống ăn cơm chùa mà việc chùa mà làm hỏng nổi? Làm biếng!" Thí dụ như vậy.

Có nghĩa là từ cái chuyện cái sân chùa nó dơ đó, mà mình thấy nó có lúc thiện, có lúc ác. Có lúc mình nhìn cái sân dơ, mình nhìn bằng cái tâm lành, nhìn mình mình muốn quét thôi, hết. Tới đó mình hỏng muốn đi xa nữa.