Có những gia đình họ thèm có đứa con gái quá mà nó quất một dọc 4 đứa trai. Nên họ tuyển ra một đứa "nghĩa vụ quân sự", biết vụ đó không? Tức là tuyển ra một đứa để bắt nó mặc đồ con gái. Mà vì sao trong 4 đứa lại lựa ra thằng đó? Tại sao thằng Tèo, thằng Tí, thằng Bọng nó không lựa, mà trong 4 đứa lại lựa ngay cái thằng Bi để bắt nó giả gái cho nhà vui?

Do tiền nghiệp.

Cái này rất quan trọng, toàn bộ thế giới này thiết lập trên 2 thứ giả niệm: hạnh phúc và đau khổ. Tại sao hạnh phúc và đau khổ tôi gọi là 2 thứ giả niệm? Bởi vì 2 thứ này nó có được là do Ảo tưởng. Ảo tưởng là sao? Do tiền nghiệp tôi sinh ra trong môi trường đó, từ đó tự nhiên tôi có cái thích và cái tôi ghét. Cái thích cái ghét của tôi đối với một số thứ nó không giống với cái thích cái ghét của cô này hay của anh này. Và vì cái thích ghét của tôi không giống quý vị nên khi tôi gặp 2 cái thứ thích và ghét đó thì hạnh phúc và đau khổ nó cũng khác, có đúng vậy không?

Tôi thích ăn đồ ăn Ý nên khi tôi được ăn đồ ăn Ý thì tôi rất là hạnh phúc. Nhưng mà có những người họ không có ăn spaghetti được. Trong số đó có tôi đó. Những người họ mời tôi về nhà họ thương dữ lắm luôn. Nhưng mà họ đem ra cái dĩa mà tôi nhìn cái dĩa đó tôi muốn đứng dậy đi về. Đang đói mà tôi gặp mỳ Ý, tôi gặp sốt cà là tôi thù dữ lắm. Tôi biết có những người mà họ đang đói bụng mà họ gặp dĩa mì Ý sốt cà là họ điên lên vì hạnh phúc. Còn tôi điên lên vì tôi tức, vì tôi ăn không được cái đó.

Cho nên hạnh phúc và đau khổ là 2 thứ giả niệm. Giả niệm là sao? Là vì khuynh hướng tâm lý, tiền nghiệp và môi trường sinh trưởng của anh nó ra sao nên bây giờ anh có những cái thích ghét nó không giống người khác.

Tôi biết trong mấy cụ phật tử mà tui quen có hai trường hợp đối lập nhau. Có cụ sợ con nít như sợ ma, các vị có biết không? Đến nhà con gái có mình ngồi đó mà bả nghe con nít nó khóc là bả lắc đầu: "Sư tới con mới tới theo chứ con sợ tiếng này lắm. Con chỉ thăm tụi nó cuối tuần mà con thăm là con xẹt qua giống như điện xẹt vậy đó. Tới là con đi liền." Bà mà sợ cháu đến mức như vậy. Bả sợ con nít lắm. Bả thích về coi kinh, ngồi thiền, đi park, đi bộ, đi biển. Nhưng tôi biết cũng có những cụ cái gì cũng bỏ hết để chăm cháu. Lo cho cháu.

Các vị thấy chưa? Tức là khuynh hướng tâm lý nó khác nhau. Có những người trong nhà họ muốn có được càng nhiều đồ càng tốt. Có những người họ thèm khoảng trống, quý vị có biết không? Họ hạnh phúc khi có một món đồ được đem ra, có người họ hạnh phúc khi có một món đồ được đem vào. Cho nên từ đó nó mới dẫn đến cái này. Có những người họ làm đẹp mặt mày họ bằng cách họ đem vào, có những người họ làm đẹp mặt mày họ bằng cách họ đem ra. Đem ra có nghĩa là họ làm sao cho nó hết nám, cho nó hết mụn. Miễn nó sạch là xong. Còn đem vào là ...(bôi lên thêm). Đúng chưa?

Tu cũng vậy. Tu có hai cách: Tu là đem vào cái gì đó và đem ra cái gì đó; đúng không? Hạnh phúc và đau khổ cũng vậy. Trên đời này bao nhiều cảnh đời là bấy nhiêu bi kịch và tôi xin đoán chắc một ngàn phần trăm với bà con là cái đau khổ của mỗi người là khác nhau lắm. Tôi xin đoán chắc với mọi người rằng là tất cả cái đau khổ tất cả hạnh phúc nụ cười trên hành tinh này nó đều đến từ hai nguồn thôi. Còn ai nhớ hai nguồn gì không?

Tất cả đau khổ trên đời này nó chỉ đến từ hai nguồn thôi. Đó là có cái gì đó và không có cái gì đó. Có phải không? Có đồng ý cái đó không? Phải tuyệt đối đồng ý. Tất cả hạnh phúc cũng đều đến từ hai nguồn là có cái gì đó và không có cái gì đó. Thì cái gì có làm cho mình hạnh phúc? Tôi ví dụ thôi, đó là tiền bạc, nhan sắc, sức khỏe, uy tín, tình cảm. đó là những thứ mình có nó làm cho mình hạnh phúc. Có những cái mình không có mà nó làm cho mình hạnh phúc. Cái gì? Không bệnh, không nợ, không bị vấn đề pháp lý, không bị thù oán, không bị trục trặc về gia đạo. Đúng không? Thì đó là những cái không có mà nó làm cho mình hạnh phúc. Đau khổ nó cũng có hai nguồn y chang như vậy. Có những thứ có mà nó làm cho mình đau khổ có những thứ không nó làm cho mình đau khổ. Thì cứ vậy mà hiểu.

Tất cả đời sống của chúng sinh trong đời nó đều được thiết lập trên hai thứ hạnh phúc và đau khổ. Hạnh phúc và đau khổ ấy nó lại dựa vào hai cái điều thích và ghét. Có được điều mình thích thì mình gọi đó là hạnh phúc. Chịu đựng cái điều mình ghét thì mình gọi đó là đau khổ. Và cái thích ghét nó từ đâu mà ra? Nó do ba cái nguồn là tiền nghiệp, khuynh hướng tâm lý và môi trường sống.

Kalama tri ân các đạo hữu eliciatruong và vuihtv ghi chép.

Người Học Trò Hiểu Thầy | | Khổ Đế Côn Trùng Đồ Hiệu | | Dhammacārī English