(āsava)

Chữ Āsava ở đây có hai nghĩa là cặn bã hay sự rò rỉ. Đức Phật dùng từ này để gọi tên những thứ phiền não căn bản tạo nên cuộc luân hồi.

Dục Lậu (kāmāsava): Là tâm sở Tham (lobha) trong 8 tâm tham (lobhamūlacitta) trong trường hợp lấy 5 dục làm đối tượng.

Hữu Lậu (bhavāsava): Là tâm sở Tham (lobha) hợp với 4 tham ly tà (lobhamūladiṭṭhigatavippayuttacitta) trong trường hợp đam mê trong 9 tầng thiền Đáo đại và các cõi Phạm thiên.

Kiến Lậu (diṭṭhāsava): Là tâm sở Tà Kiến (diṭṭhi) trong 4 tâm tham đi chung Tà Kiến (lobhamūladiṭṭhigatasampayuttacitta) trong trường hợp Thường Kiến và Đoạn Kiến, kể rộng có 62 Tà Kiến (xem lại kinh Phạm Võng trong Trường Bộ Kinh).

Vô Minh Lậu (avijjāsava): Là tâm sở Si (moha) trong 12 tâm Bất thiện (akusalacitta). Si ở đây là sự bất tri Tứ Đế, Duyên Khởi và Tam Thế Luân Hồi.

Như vậy cốt lõi của Tứ Lậu chỉ có 3 thứ phiền não là Tham, Tà Kiến và Si. Chính 3 pháp này đã tạo nên vòng tròn Duyên Khởi.

Trích Triết học A Tỳ Đàm

Phật Học theo số | | Thập Thiện Bóng Tối và Ánh Sáng | | Con nước về đâu English