Đừng bao giờ nghĩ mình bé mọn, vô danh, không đủ sức tác động lên cuộc đời - rồi muốn làm gì thì làm. Ít nhất mỗi cá nhân cũng có thể là 1 con muỗi hay 1 đóa hoa bé xíu trong cuộc đời này.

Tôi biết có những cái hoa nó nhỏ đến mức mà mình phải lấy kính lúp thì mình mới thấy được nó. Thí dụ như trên thềm rêu có những cái hoa li ti hoặc có những loại hoa xương rồng nó nhỏ đến mức mình phải phóng đại nó lên đến mấy chục lần thì mình mới thấy nó đẹp cỡ nào.

Tôi nhớ tôi từng đọc báo thấy có những chủ đề rất là thú vị như là: những sinh vật kinh dị quanh ta. Đó là nó chụp hình rồi nó phóng lớn con rệp, kiến, ruồi và đặc biệt là tôi nhớ con bọ chét. Khi hình nó được phóng lớn ra thì cái mặt nó nhìn dễ sợ lắm. Nghĩa là con beo, con sư tử là cái mặt nó thấy ghê thiệt đó nhưng không có nghĩa lý gì. Nếu mà con bọ chét hoặc con ruồi xanh mà nó nặng chừng 50-70 kg thì tôi nghĩ rằng cái mặt của nó ớn lắm. Mình sợ con cọp hay con beo vì sợ chúng ăn thịt mình chứ cái mặt mà ớn là mấy cái con li ti đó.

Cho nên phải nói trên đời này, nhiều khi lớn bé nó không thành vấn đề mà cái nội dung của nó, cái chất liệu nào đã làm nên nó thì cái đó mới là quan trọng. Chúng ta cũng biết các mầm bệnh gồm mấy con virus, mấy con bacteria thì mấy con đó đều nhỏ li ti nhưng chúng đều có khả năng gây chết người cho cả một thân xác mấy chục ký, cho cả một gia đình, ngôi làng, thành phố. Chúng ta cũng từng biết trong quá khứ ở Châu Âu từng có những trận đại dịch mà số người chết liên đến cả số triệu.

Tôi từng đến Paris, từng đến một khu mà nó trưng bày ở dưới lòng đất 6 triệu bộ xương người. Tức là tôi đi giữa hàng triệu bộ xương khô đã chết cách đây cả thế kỷ. Phần lớn trong đó là họ đem về từ nghĩa trang chôn mấy người bị bệnh dịch; đặc biệt là ở Châu Âu năm 1918 có một trận đại dịch mà chết cả triệu người. Mấy cái con đó nó cũng li ti li ti thôi. Cho nên đừng có nghĩ là mình bé mọn vô danh là mình không có độc. Nếu mà mình là một con vi khuẩn, vi trùng mầm bệnh độc hại thì mình vẫn có thể gây chết người như thường.

Tôi đã nói không biết bao nhiêu lần: những suy nghĩ thiện hay bất thiện nó thoáng qua trong đầu mình mà mình cứ nghĩ nó không có làm gì cho các cuộc đời này. Nhưng mà không! Một cái suy nghĩ thiện hay bất thiện nếu mà nó thoáng qua năm lần bảy lượt thì nó sẽ biến thành hành động như chơi. Mà khi nó đã biến thành hành động thì sự đóng góp hay sức tàn phá của nó thì chỉ có trời biết thôi. Như cái room mình mấy chục người kẻ nói người nghe, thấy đông đông, vui vui nhưng chỉ cần có một kẻ có cái ý phá hoại thì cái lớp này bị dẹp qua một bên các vị biết không? Họ muốn phá rất là dễ, dễ ẹc à.

Nó ác ở chỗ này: Một cái cậu bé mười tuổi muốn giúp cho mình làm một việc gì thì rất là khó. Bởi vì kiến thức, sức khoẻ, tài chánh của cậu bé thì tôi không biết là nó giúp được cái gì. Về tài chánh là không, sức khoẻ là không, kiến thức là không, quan hệ xã hội là không. Bởi vì mười tuổi mà nên nó muốn giúp gì mình thì rất là khó. Nhưng mà nó muốn phá mình thì dễ ẹc, chỉ cần nó có ý ác thôi. Có nhiều trường hợp một tí thiện không đủ làm nên cái gì nhưng một tí ác là mệt lắm. Cái chuyện liệng đá vô cửa kiếng nhà mình là các vị thấy mệt mỏi rồi, các vị biết không? Các vị không tin các vị về làm thử đi. Ai không tin cứ nhờ mấy đứa cháu hoặc mấy đứa hàng xóm mười tuổi. Nói ông sư nói như vậy đó mà cô với chú không có tin nên con thử lấy cục đá liệng vô mấy cửa kiếng này coi được không?

Cho nên cái loạt kinh này thấy thì rất dễ hiểu nhưng nhắm đến một vấn đề cốt yếu sinh tử trong cuộc sống và đời tu chúng ta: đó là đừng bao giờ nghĩ rằng mình bé mọn vô danh đến mức mà cái thiện cái ác của mình nó không đủ sức đem lại những tác động nhất định lên cuộc đời. Sai, sai bét. Có chứ không phải không, ít nhiều, gián tiếp hay trực tiếp thôi.

Trích bài giảng Kinh Tăng Chi số 110
Kalama xin tri ân bạn phamquynhnhu1989 ghi chép

Bố Thí | | Năm Triền Cái Thiện hơn Thiện, Ác hơn Ác | | Appamāṇaṃ cetosamādhiṃ English