|
sách || bài giảng || suy gẫm || thơ văn giaolykalama.com || kalama.center || giacnguyen.com | ||||
| | ||||
| 
| |||
|
Bá mật thệCạo đầu mặc áo tu, nhưng mà cái chủ ý của mình là mình nhắm tới cái gì - đó là điều mình phải tự hỏi.
Cho tôi nói chuyện sang đàng một chút. Có rất nhiều chùa quê ở Việt Nam, đệ tử nó ham tu nó xin vào xuất gia. Thầy gật đầu. Xong. Thầy biến đệ tử thành con ở trong chùa. Biết không? Suốt mấy chục năm là nó làm ruộng, quét chùa, nấu ăn, sắc thuốc nam, không cho nó học cái gì hết. Rồi nếu đứa nào nó tỉnh thì nó biết nó đang tu với một hành trình rỗng không, rỗng tuếch. Còn nhiều đứa nó xui nó không biết, khi mà thầy về già, thầy giao lại cho nó cái chùa. Nó tưởng là làm chuyện đó gọi là tu. Cứ ngày hai bữa công phu, buổi trưa trước khi ăn thì cầm cái chén bắt ấn vậy, hiểu không? Rồi rải vài hột cho mấy vong, rồi xong. Các vị tưởng tượng cái kiểu tu như vậy nó có xứng đáng là di sản của một vị Chánh Đẳng giác không? Tức là, ngày tụng hai chầu, mà nội dung hai chầu đó gồm có hai thứ căn bản: Một là tụng thứ mình không hiểu, thiếng Phạn Pali gì đó mình không hiểu. Nội dung thứ hai là cầu nguyện. Xin cho vị này phù hộ, vị kia phù hộ. Nếu mà cái đầu vị đó tỉnh tỉnh thì vị đó sẽ thấy kỳ kỳ.
Có những người có cái đầu mà không có xài. Và các vị phải nhớ, cái gì không xài thì một là nó còn mới nguyên, hai là nó đánh mất đi tác dụng của nó. Ví dụ cái bắp thịt mà mình không vận động lâu ngày thì teo. Và cái người lớn tuổi mà không có tìm cách vận động não bộ, ví dụ như không đọc sách, không yêu thương súc vật, con cháu, không chơi lan kiểng, không học ngoại ngữ, không chơi âm nhạc, không nghệ thuật thì người đó rất dễ bị lẫn Alzheimer. Có biết không? Cho nên cái chủ ý ở đời sống rất là quan trọng, quan trọng lắm. Mình nhắm tới cái gì? Hồi nãy tôi đã nói: Buồn nhất là những người biết đạo mà mất một thời gian rất là dài cho một cái hành trình, cho một cái đạo lộ không có nội dung. Có hiểu không?
Cái đó rất là đáng tiếc, cả đời chỉ biết cầu nguyện, cả đời chỉ biết thần chú, cả đời chỉ biết thờ lạy các mẫu tượng mà không hề chịu một phút nghĩ lại là: Cái tuệ giác của một vị Phật dưới gốc bồ đề năm xưa không lẽ chỉ có chừng đó sao?
Mấy hôm nay các vị thấy mình vừa giỡn vừa học đó mà một cái nội dung nó quá nhiều, mà đó chỉ là một mảnh vụn thôi đó, một mảnh vụn của Đức Phật thôi đó. Mà trong khi mình nghĩ mình tu mấy chục năm mà nội dung không có. Theo trong kinh thì tùy cái hành trang của mỗi người mà chúng ta hài lòng với cái gì. Câu đó là cái câu làm tôi chấn động nhất. Tùy hành trang của mỗi người mà ta hài lòng với cái gì trong đời sống. Cái đứa mà nó có máu triệu phú nó không hài lòng với tiệm tạp hóa. Cái đứa mà nó có máu học giả nó không hài lòng với bằng trung học. Cái đứa mà nó cái máu gọi là phiêu lưu thì nó không có thể nhìn cái ao làng, cây đa, bến nước. Hiểu không? Một người tu hành nếu mà ba la mật nhiều, họ không hài lòng với những hình thức, với một cái nội dung tu học mà quá nghèo nàn. Họ chịu không nổi, họ luôn nghi ngờ con đường dưới chân: “Con đường này sẽ đi về đâu?” Còn cái người ba la mật ít thì họ rất là sớm hài lòng với cái họ có. Dễ ẹc à. Được vậy là vui rồi. Vô cho sư phụ cạo đầu, mặc cho cái áo, đặt cho cái pháp danh, chỉ cho cái am ở, mỗi ngày quất cho hai thời công phu, ăn rồi bắt ấn 4000 hột cho mấy con kiến, Xong. Bây giờ đạo phật có chuyện "cúng kiến(g)". Cúng mấy cái vong không ăn, toàn mấy con kiến ăn không. Cho nên, tui nói đùa mà đó là thật, toàn là cúng kiến không à.
Mà giáo lý thì không chịu học. Tôi không biết có bao giờ các vị nhìn cái tủ đại tạng kinh các vị ngạc nhiên không? Nếu mà nói rằng pháp môn tu chỉ là khấn nguyện sơ sài thì vậy hỏi cái tủ kinh đó đựng cái gì? Có bao giờ các vị có thắc mắc cái đó không?
Nếu mà cái chuyện đó tui tức được thì tại sao chuyện tôi đi tu mà tui không tức? Tôi biết rõ ràng kinh điển trùng trùng như vậy mà sư phụ chỉ cho tui từng đó thôi. Ấy vậy mà có không ít thế hệ tăng ni không có tức, phật tử không có tức. Tức ở đây không phải là giận. Tức ở đây có nghĩa là thắc mắc. Họ chớ hề thắc mắc, lạ lắm. Có mấy thầy có mấy đề tài cứ nói hoài: cứ vu lan, có cái vụ hiếu. Quất hoài vậy đó. Rồi dâng y thì quả báo dâng y kathina chơi hoài. Rồi Phật đản thì ba cái vụ ý nghĩa đản sanh thành đạo cứ làm hoài. Mà cứ nói suốt mấy chục năm trời. Cứ vu lan, phật đản, dâng y mà cứ bổn cũ soạn lại soạn riết rồi phật tử nó thấy pháp sư vừa nhấp môi cái là phật tử họ biết nói cái gì rồi. Nhiều người họ biết. Mà lạ lắm. Họ cứ nhào vô cúng dường, nhào vô để mà nuôi dưỡng bao nhiêu thế hệ. Tôi biết tôi nói cái này tôi đang đụng chạm đến rất nhiều, nhưng mà trong tăng già phải có một ông dám nói, dấu như mèo dấu phân riết rồi khổ quá, thì phải xì ra chứ. Mà cứ dấu hoài.
Bao nhiêu thế hệ mà cứ tiếp tục tu trong cái lối mòn như vậy. Mà tôi nói nó hơi nặng nha là có cái câu nó hơi kỳ: “Trâu quen ngõ, chó quen đường”. Hiểu không? Chứ còn con người phải có hướng đi mới, chứ còn có đâu mà cứ nhiêu làm hoài mà không thấy thắc mắc. Mà nhiều người đau lắm, ở ngoài là dược sĩ, bác sĩ mà đi vô theo sư phụ làm chuyện đó. Mà vui nhất là tu mà tụng chú, tụng những cái mình không hiểu. Nếu tính tổng thời gian một ngày tụng bao nhiêu thời công phu, mà mỗi thời công phu tốn bao nhiêu phút cho chú mà tổng cộng một đời tu năm chục năm thì mất bao nhiêu thời gian cho chú, mà chú là cái mình không hiểu. Rồi thì nói rằng “không hiểu nó mới linh!” mới đau nữa. Cái điều đó đi ngược lại phật pháp.
Giáo pháp của Đức Phật có một đặc điểm là: “Ehi passiko” = “đến để mà thấy”. Có nghĩa là ai thấy Đạo Phật kỳ kỳ cứ nhảy vô tìm hiểu. Còn cái nữa là “sanditthiko”. Đó là quan điểm thứ hai của Đạo Phật. Đạo Phật “thách thức mọi thực nghiệm”. Mà phải tự mình thấy chứ không phải nhờ người khác nhai rồi mở bỏ miệng mình dùm. Chữ “san” là từ chữ “sayam” là “tự mình” (by yourself), sanditthiko là tự mình thấy. Rồi cái nữa là: “veditabbo vinnuhi” Cái đạo này là đạo dành cho người trí, không phải đạo dành cho người tin.
Vậy mà cứ đọc hoài, đọc mòn mỏ, vừa mòn mỏ vừa mòn mỏi mà không hề hỏi. Hiểu không? Đọc hoài mà sao không hề thấy có nêu thắc mắc. Cho nên tôi phân bua để bà con hiểu tại sao Phật hiếm, Phật hiếm lắm. Tại vì cái thói quen mình cứ đi hoài giống như kiến bò miệng chén. Nó không biết thắc mắc, không biết đặt vấn đề. Cho nên tôi nhìn cái gì trong khung mà tôi sợ lắm. Ví dụ tôi nhìn khung hình, nhìn với tâm hồn hồn nhiên thìđược. Nhưng lâu lâu tôi nhìn cái tiếng Mỹ nó kêu là "shadow box", là cái bóng, là mấy khung hình nó hơi dày, thì tôi sợ lắm. Tại vì nhìn cái gì bị nhốt tôi sợ lắm. Tôi sợ chuyện người ta làm dâu. Bởi đối với tôi làm dâu là bị nhốt. Tôi sợ người bị bệnh liệt, vì bị liệt là bị nhốt. Tôi nhìn cái cảnh chim lồng cá chậu tôi sợ. Đó là bị nhốt. Chỉ riêng cái cảnh biết sợ cái bị nhốt tự nhiên mình sẽ có khuynh hướng đi tìm cái lối thoát. Mà nhiều người họ không thấy cái bị nhốt đó. Tôi nói các vị bao nhiêu lần: Dầu cho cái lồng nó bằng vàng, mà nếu nó nhốt mình thì đó là nhà tù. Dầu cho sợi xích đó bằng vàng thì vẫn là dây xích. Nhưng mà phàm phu mình không thấy vậy. Dây xích bằng sắt nó gọi là dây xích, mà dây xích bằng vàng thì là dây chuyền! Thì cái nào cũng là dây xích thôi. Thí dụ mình nghèo thì mình bị xiềng bởi một gia đình thiếu thốn. Còn mình giàu thì mình bị xiềng bởi một cái tài sản phải nói là hoành tráng. Thì dầu bị xiềng bởi cái gì thì cũng là cái xiềng xích hết. Phải tập thấy cái đó. Và đặc biệt là cái chủ ý. Quan trọng lắm.
Nếu có người hỏi tôi: “Giờ tụi con học dở, nhớ dở thì Sư bày cho cái pháp môn nào dành cho người dở ẹc đi Sư.” thì tui bày cho một pháp môn đó là chữ “nguyện”:
Tức là mỗi ngày thay vì đọc chú, làm ơn đọc dùm mấy câu nguyện, đó là:
Con nguyện đời đời được gặp Chánh pháp. Nếu không được gặp được Đức Phật ra đời thì cũng gặp minh sư thiện hữu. Con xin đời đời biết nghi ngờ con đường dưới chân. Con xin đời đời biết sợ lối mòn, đường cũ. Con xin đời đời biết tìm đến cái tốt hơn. Con xin đời đời có khả năng buông bỏ. Con xin đời đời không bị giam nhốt trong những rào dậu. Hiểu không?
Những cái lời nguyện đó các vị nghe rất là kỳ, nhưng mỗi một lời nguyện đó nó đánh động đến một vấn đề. Tôi kể các vị nghe chuyện này, các vị đau lắm: Con voi. Nhiều khi các vị thấy con voi nó bị xiềng bởi một sợi dây nhỏ xíu. Nếu nó hiểu chỉ cần nó đá một cái là đứt xích. Đúng không? Nhưng mà chỉ vì tự nó nói rằng “mình đang bị xiềng” thế là nó cứ quẩn quanh bên sợi dây xích đó. Phải đợi đến một lúc nó bị điên lên, nó mới làm đứt dây xích. Có hiểu cái đó không? Chứ còn nó chưa đến lúc của nó là nó cứ quẩn quanh bên sợi dây xích. Cái sợi dây nó không có nghĩa lý gì với nó hết. Một phát một là" chàng đã về tới rừng" nhưng chỉ vì nó cứ ám ảnh là “người này là người nuôi mình”, “sợi dây này là sợi dây ràng buộc mình”, “mình không thể đi xa”. Nó cứ ám ảnh bao nhiêu đó, nó cứ ám riết. Rồi người ta đối xử tệ bạc với nó. Kỳ rồi ở lễ hội Tây Nguyên chết mấy con đó. Cho ăn không đủ mà bắt nó làm việc quá sức, nó ốm gầy mòn nó chết. Rừng xanh cách nó có 2cm mà nó không dám về. Nó chết gầy mòn, rễ mía kế bên nó không dám ăn. Cho nó ăn cái gì nó ăn cái đó. Thì tôi thấy ngậm ngùi. Rất là ngậm ngùi. Nếu mọi người hỏi tôi là “nhớ dở, hiểu dở, thì pháp môn nào?” thì tôi nói “pháp môn Nguyện, bách nguyện”.
Tôi có một pháp hiệu là “Bá mật thệ sĩ”. Bá mật thệ là người có trăm điều nguyện kín. Thì tôi nghĩ nếu sau này mà những người thân thích, thân thuộc với tôi, tôi không nghĩ đến chữ học trò, nhưng là họ hàng thân thuộc, tôi sẽ bày họ một trăm câu nguyện. Trăm câu nguyện đọc chưa tới một giờ đồng hồ, mà mỗi một câu nguyện như vậy nó đánh động một vấn đề. Chẳng hạn như “Đời đời con đừng hài lòng với bất cứ rào dậu nào. Đời đời xin cho con biết nghi ngờ con đường dưới chân. Đời đời cho con biết nghĩ đến điều tốt hơn. Đời đời xin cho con chớ hài lòng quá sớm với những thành tựu.”
Cứ mỗi một câu nguyện nó mở ra một vấn đề, đọc như vậy nó mới đã. Còn đàng này cứ lo đọc mấy cái không hiểu.
Trích bài giảng Thường Cận Y Duyên
| ||||
zoom ||
tk ||
youtube ||
facebook ||
bài giảng ||
suy gẫm ||
hỏi & đáp
kalama ||
hình ảnh ||
sách ||
english
