Đề mục niệm giới rất khó tu vì chỉ duy nhất một hạng người trên cuộc đời này tu được thôi, một hạng người duy nhất trên toàn vũ trụ. Đó là hạng người có giới hạnh thanh tịnh. Chứ hạng người có giới hạnh đen đen đục đục như tôi mà niệm giới thì chỉ có chết thôi. Không phải là dễ đâu.

Trong đây có đoạn Pali: “Sīlaṃ ārabbha uppannā anussati sīlānussati, akhaṇḍatādisīlaguṇārammaṇāya satiyā etaṃ ahdivacanaṃ.”

Thì akhaṇḍa là không bể vụn, ādi là vân vân. Nghĩa là không lấm lem, không trầy xước, không sứt mẻ, không bị lợn cợn, lấn cấn, trục trặc, có vấn đề, không nằm trong diện nghi ngờ. Giới mà phạm hẳn thì gọi là đứt giới, hoại giới. Cũng có trường hợp giới lấm lem nghĩa là chưa đủ chi. Thường phải hội đủ 5 chi, 8 chi mà ở đây nó chưa đủ.

Ví dụ như giới sát sanh. Mình biết chính xác đó là con rắn, con chuột, con gián, con kiến. Biết chính xác luôn là nó đang còn sống. Mà mình lấy nước sôi, lấy lửa, lấy cây mà tấn công nó, lấy vật bén, vật nhọn tấn công nó thì đó phạm là cái chắc.

Nhưng có trường hợp là mình tạt nước sôi. Lúc mình tạt thì vì mình làm biếng kiếm chỗ đàng hoàng mà mình đi tạt đại. Ví dụ như là mình đang tạt mình chợt nhớ ra: "Có con gì đó không ta, mà thôi kệ, chắc không có con gì đâu." Mà sau khi tạt xong thì mình mới có lòng áy náy day dứt không yên vì mình biết chỗ đó mình hay để thức ăn, nên làm gì mà không có kiến, mối, chuột, bọ, làm gì mà không có. Chắc chắn luôn 99% là có con gì ở trong đó. Tính vào chuyện phạm thì không phải lúc mình tạt mình không có nghĩ nhiều như vậy, nhưng lúc tạt xong lòng áy náy không yên. Thì trường hợp đó gọi là giới bị lấm dơ. Nghĩa là không phải 100% là mình cố ý phạm.

Còn 100% là ví dụ khi mình ra đường gặp được một món đồ ai bỏ rơi trên đường, ở trên xe, một món hay hay, đắt tiền, thì thay vì mình giao cho cảnh sát, hoặc bỏ lơ đi thì mình lượm bỏ túi. Khi ra về thì lòng không yên.

Còn giới về nam nữ mình có phạm hay không thì mình biết. Một là phạm hai là không. Chứ không có vụ phạm rồi nghi nghi ngờ ngờ.

Cho nên niệm giới hơi khó, trên vũ trụ chỉ có 1 hạng duy nhất tu được đề mục này,  đó là người có giới luật như pha lê.

Còn riêng các đề mục kia thì ai tu cũng được.

Trích Kinh Tăng Chi số 020 Sư Giác Nguyên giảng.

Ngộ Mộ Nộ | | Niềm Tin Nhớ Sư Trưởng | | 5 cuộc Dấn thân English