• 8 Tội lỗi này được tạo bởi phiền não nào?
• Được tác động bởi phiền não nào?
• Tầng thánh nào trừ được phiền não nào?

Vị Tu Đà Hườn hiểu được Bốn Đế là gì nhưng ở cấp một.

Trong kinh ví dụ giống người đi trong đêm tối mịt mù, thấy trời chớp, vị đó nhìn phía trước biết phía trước có gì: có hồ nước, vườn hoa, nhà cửa, núi non,... chỉ chớp một cái thôi. Sau đó khi trời tối lại thì vị này không thấy nữa nhưng cái chớp đó đã cho vị này biết chính xác phía trước là cái gì. Vị Tu Đà Hườn cũng vậy, khi chứng ngộ trí Sơ Đạo, vị đó thấy rõ thì ra cái mình gọi là 5 Uẩn, Danh Sắc, 6 căn, 6 trần, 6 tưởng, 6 thọ,... tất cả đều là do duyên mà có, đều là giả hợp, có rồi phải mất đi, không có cái gì còn hoài, không có cái gì tự có, không có cái gì đáng gọi là hạnh phúc, an lạc tuyệt đối; những cái khổ, lạc là do hiểu lầm mà ra. Cho nên, vị đó có cách nhìn về bản thân, về thế giới không như mình.

Như đứa bé đến tuổi nào đó từ bỏ cuộc chơi ấu thơ, từ bỏ chơi đất sét, nồi chảo,... người chứng ngộ trí tuệ thánh nhân sẽ không tiếp tục trò chơi phàm phu trước đây nữa. Ho không còn thích cái này ghét cái kia, coi nặng cái này cái kia, hờn giận, bất mãn cái này cái kia. Dầu họ ở bậc Tu Đà Hườn.

Theo nguyên tắc, Tu Đà Hườn vẫn còn tâm sân. Mình nghe mình thích: "Vậy là Tu Đà Hườn với tui giống nhau." No. Khác nhau nhiều lắm. Cái sân của Tu Đà Hườn không đủ để vị ấy làm ác nghiệp gây hại cho người khác. Thí dụ: giết chóc, đày đọa, hành hạ người khác là vị đó làm không được.

Vị Tu Đà Hườn không thể vi phạm 5 giới.

Một người nếu là tỳ kheo thì khỏi nói, còn nếu là cư sĩ khi họ nghe đạo và thực tập mà đắc được Tu Đà Hườn tự nhiên có 5 giới liền. Cho dầu không phải người xuất gia, một người khi chứng Tam Quả tự nhiên có Thập giới liền. Không sát sinh, trộm cắp, giới thứ 3 là không tà dâm (thức là không quan hệ với người ngoài luồng; nhưng với vợ chồng mình thì OK. Bát giới thì không có vụ trong hay ngoài luồng). Vị Tam Quả giới thứ 3 này như pha lê. Khi không còn Dục ái và Sân tự nhiên vị Tam Quả không phạm những điều còn lại: Họ không ăn chiều, không sử dụng các loại hương liệu, mỹ phẩm, không thiết tha giường cao chiếu rộng, không thiết tha tích lũy bảo thạch quý kim, tiền bạc, tài sản, dầu họ là cư sĩ.

Một vị chứng Sơ Quả, nếu là cư sĩ, trước khi chứng chưa thọ giới nào thì khi chứng rồi, tự nhiên thọ 5 giới; Nếu trước khi chứng đang thọ giới nào, thà chết không phạm giới đó. Thí dụ trước đó thọ Bát quan thì họ thà chết không phạm Bát quan, nếu đang sadi thì thà chết không phạm giới sadi, nếu đang là tỳ kheo thì không phạm giới tỳ kheo. Dầu có chết cũng không phạm. Trường hợp không có gì hết thì có ngũ giới tự nhiên. Đó là vị Tu Đà Hườn.

Còn vị Tam Quả, dầu không phải tăng ni, khi chứng Tam Quả, tự nhiên có Thập giới. Không giường cao chiếu rộng, không mỹ phẩm hương liệu, không tích lũy tài sản; dầu là cư sĩ phải đi làm kiếm sống nhưng thuần túy 100%, tuyệt đối kiếm đủ sống không có chuyện làm giàu, tích lũy để hưởng thụ, bởi vì họ không còn dục ái, không còn thiết tha trong 5 dục, trong vật chất nữa.

Trong kinh nói ngay quả vị Chuyển Luân Thánh Vương, Ác Ma Thiên Tử, Đế Thích thì trong nhận thức vị Tam Quả là những cái đó là con số 0. Đã là số 0 thì đâu có chuyện gì để bàn. Khi không còn thiết tha vật chất thì Ngọc Hoàng Thượng Đế, Chuyển luân thánh vương cai trị cả hành tinh này, vàng bạc như núi,... những cái này với vị Tam Quả không còn nữa.

Tôi đang giảng bài kinh Ác Báo mà phải đi một vòng như vậy cho các vị thấy là muốn học sâu bài kinh này phải xác định mấy chuyện sau:

• Mỗi tầng thánh trừ bỏ phiền não nào?

• Tội lỗi nào được tạo bởi phiền não nào? Sát sinh được tác động bởi phiền não nào? Trộm cướp được phát sinh bởi phiền não nào?... Khi người ta không có phiền não đó làm sao người ta tạo được.

• Nguy hại, hậu quả của từng thứ phiền não trong đời sống chúng sinh.

Biết 3 cái này mới thấy khiếp, khiếp lắm.

Theo Chú Giải A Tỳ Đàm & Chú giải Tạng Kinh, nhiều lắm, cả trăm, cả ngàn chỗ nói cái này: một vị Tu Đà Hườn thà chết không nói dối. Vị Bồ Tát đã được thọ ký có thể có kiếp nói dối nhưng không nói dối hại người. Đây là điểm đặc biệt. Riêng vị Tu Đà Hườn tuyệt đối không nói dối, dầu là nói cho vui. Vị Tu Đà Hườn không nói đâm thọc, có lòng ly gián, chia rẽ, đòn xóc. Vị Tu Đà Hườn không đủ ác tâm làm chuyện đó.

Trích bài giảng Kinh Ác Báo 2 – 21/07/2024

Nhật tụng Kālāma – Kinh tạng trích diễm

Kalama tri ân cô Diệu Hỷ ghi bài

Tâm trạng tử tù | | Dao Lam Áo Lam Surāmerayapāna | | Trích hay Trét? English